Ginkgo biloba, de Japanse notenboom

Soorten en kenmerken van de Ginkgo Biloba

De Ginkgo is een echte blikvanger door zijn statige voorkomen, fraaie waaierachtige blad en gele herfstverkleuring. Daardoor is het beslist een aanwinst als solitair voor menig park of buitenplaats. Ook zijn er fraaie cultivars van de Ginkgo biloba die het beslist goed doen als straatboom of een plek verdienen in een privétuin. Vrijwel alle Ginkgo’s voegen zich makkelijk naar de meest uiteenlopende standplaatsen - ook tussen bebouwing, weerstaan flinke kou, zijn uitstekend bestand tegen luchtvervuiling en ook wind wordt goed verdragen. Omdat deze boom ook bijzonder droogteresistent is, past hij uitstekend in het rijtje toekomstbomen. 

Oude, sterke boom

Zijn voorgeschiedenis laat al zien dat de Ginkgo echt een taaie is en er zijn exemplaren die gerust een paar honderd jaar worden. De oudste Ginkgo buiten Japan zou in de Oude Hortus in Utrecht te vinden zijn en is ruim 260 jaar. Ook staan er mooie oude Ginkgobomen in Harderwijk en in de Hortus in Leiden. Ook een bewijs voor zijn haast onverwoestbare karakter is het bijzondere historische gegeven dat de Ginkgo na de vernietigende atoomaanval op Hiroshima, gewoon weer wist uit te lopen. 

Tweehuizige boom

Ginkgo’s zijn tweehuizige bomen; er zijn dus mannelijke en vrouwelijke exemplaren. Vrijwel altijd worden voor openbaar groen de mannelijke exemplaren geselecteerd omdat de vruchten van de vrouwelijke boom vrij onaangenaam ruiken en flink wat overlast kunnen veroorzaken. 

Gewone Ginkgo biloba en cultivars

Nog steeds het vaakst aangeplant wordt de gewone Ginkgo biloba. Het is een opgaande boom die na verloop van tijd wat fors, breed en haast waaierachtig zal uitgroeien. De kenmerkende blaadjes staan in bundels waartussen zich in april de nauwelijks opvallende aarvormige katjes vormen. Maar de boom zal pas na 20-50 jaar bloeien en vruchten vormen. De gemiddelde hoogte is 15-25 meter en onder zeer gunstige omstandigheden is daar al snel een paar meter bij op te tellen. 

De ook de vrij bekende cultivar Ginkgo biloba 'Autumn Gold' is als selectie geliefd. De naam verklapt al dat deze boom zich in het najaar in een bijzonder fraai, haast goudgeel herfstkleed hult, wat hem tot een echte blikvanger maakt. Ook langs straten kan deze cultivar prima worden aangeplant - mits hij een lichte plek krijgt - want dit is een mannelijke selectie. 

Ginkgo biloba 'Mascia' is een andere mooie mannelijke cultivar en kenmerkt zich door een meer gelijkmatige en enigszins grillige kroon. Ook blijft hij met 15-20 meter wat lager. Fraai is dat bij uitloop de blaadjes eerst gelig kleuren. Verder kan hij ook prima tussen verharding worden aangeplant. Een boom die door zijn meer bescheiden formaat en sterke eigenschappen dus ook goed in kleine tuinen, boombakken, of zelfs op daktuinen is te plaatsen. 

Meer bijzonder door zijn smalle, diep ingesneden blad is de Ginkgo biloba 'Saratoga'. Deze middelgrote boom groeit de eerste jaren langzaam en smal uit - wat meer Ginkgo’s doen -, maar later wordt de kroon toch breder en wat piramidaal. Omdat dit een mannelijke cultivar is en daardoor nauwelijks overlast veroorzaakt, kan deze boom ook heel goed in de stad en langs straten worden aangeplant. De herfstkleur is echter wel wat minder intens dan de soort. 
 

Zuilvormige Ginkgo’s

Ook als er minder ruimte is, valt er nog prima een Ginkgo aan te planten. Zo zijn de Ginkgo biloba 'Fastigiata', Ginkgo biloba FASTIGIATA BLAGON ('Blagon'), Ginkgo biloba 'Princeton Sentry’ en de Ginkgo biloba 'Obelisk' vrij smal en kolomvormig van silhouet. In blad, uitstraling en herfstkleur zijn deze cultivars net zo fraai als de gewone Ginkgo biloba, maar hun takstructuur is beduidend steiler en meer opgaand. En dat blijft bij het opklimmen in leeftijd zo. Dat maakt deze bomen goed in te passen in wat nauwere straten, groenstroken en bij winkelgebieden. Voor dat doel is de zuilvormige Ginkgo biloba 'Tremonia' dan ook een goede optie. Deze bereikt maximaal een hoogte van 10 - 12 meter en zal tot rond de 5 meter in breedte uitgroeien. De 'Tremonia' is alleen niet zo grillig in kroon dan andere cultivars, want hij kenmerkt zich door een nogal rechte hoofdstam. 

Kleinblijvende Ginkgos (geënte bomen)

Ook vrij compact blijven de Ginkgo biloba 'Mariken', Ginkgo biloba GLOBUS ('Barabits Sztráda') en Ginkgo biloba 'Pendula'. Dit zijn allemaal geënte bomen, dus worden niet al te hoog. De ‘GLOBUS’ groeit daarbij uit met een wat dichte, bolvormige kroon en heeft vaak net iets breder blad dan andere cultivars. Dat maakt hem erg decoratief en biedt een prettige, verkoelende beschutting op terrassen en pleinen. Bij de 'Mariken' is de kroon compacter en meer afgeplat, wat hem samen met de dikkere takstructuur een verfijnd en strakker karakter geeft. De kroon van de Ginkgo biloba ‘Pendula’ spreidt juist meer uit en de takken zullen op den duur ook gaan doorhangen wat het boompje erg luchtig en sierlijk maakt. Hij kan daardoor ook goed achterin een border. 

Ginkgo biloba als meerstammige boom

In de regel groeit de Ginkgo biloba als hoogstam boom, maar toch kent de soort ook struikachtige, meerstammige exemplaren. Vooral voor bijzondere groenconcepten zijn ze een mooie aanwinst, want ze bieden een prachtig contrast tussen de unieke bladvorm en vaak grillige stammenstructuur. Dit zijn in de regel laagblijvende Ginkgo’s. Een goed voorbeeld is de Ginkgo biloba 'Horizontalis' die een parasolvormige kroonstructuur heeft. Ook de Ginkgo biloba 'Simon' kent een mooie vertakking waarboven weer een vaasvormig bladerdak prijkt. Tenslotte past ook de dwergvorm Ginkgo biloba 'Tubifolia' goed in kleinschalige beplantingsconcepten en valt op door zijn licht gekrulde blad. 

Ginkgo planten en verzorgen

De Ginkgo is een sterke boomsoort die in vrijwel alle grondsoorten goed aan zal slaan. De meeste cultivars kunnen ook prima op winderige plekken en tussen verharding of halfverharding staan. Wel is vaak en lichte, zonnige plek gewenst voor een goede groeiontwikkeling. 

Wij kweken de Ginkgo’s op in volle grond en leveren deze uit in de rustperiode van de boom, dus van medio november tot eind april. Voor een voorspoedige groei adviseren wij onze klanten de boom ook juist in deze periode te planten en daarbij onze aanplantinstructies op te volgen. Ook staan daarin adviezen over de correcte verankering en watergift voor de eerste jaren. Die is bij net aangeplante bomen uiterst belangrijk om uitdroging te voorkomen. 

Het snoeien van de Ginkgo is doorgaans niet echt nodig en wordt door de boom ook slecht verdragen vanwege de kans op bloeden. De takken van jonge bomen kunnen voor vormsnoei wel enigszins met beleid worden teruggenomen en dat kan het beste aan het aan het einde van de winter. We adviseren oudere exemplaren liever helemaal niet snoeien.

Ginkgo kopen

Onze boomkwekerij is gespecialiseerd in grootformaat kwaliteitsbomen, beginnend bij een 18-20 stamomtrek. Ook de Ginkgo biloba en veel cultivars zijn bij ons in verschillende maten te bestellen. Deze leveren we van herfst tot voorjaar, maar zijn het hele jaar door te reserveren, wat is aan te bevelen door de soms beperkte voorraad. 

Op afspraak transporteren wij de bomen rechtstreeks van onze kwekerij in Sint-Oedenrode naar bijna plek in Nederland en België (m.u.v de Waddeneilanden). Is een bepaalde maat niet beschikbaar of is er een passende offerte nodig voor een speciaal groenproject? Ons verkoopteam adviseert graag over maatwerk.