Boomkroonvolume (BKV)

Vergroening speelt een steeds grotere rol in zowel stedelijke als landelijke gebieden. Met de invoering van de Europese Natuurherstelwet in 2030 worden overheden en projectontwikkelaars verplicht om meer ruimte voor groen te realiseren. In Nederland krijgt dit vorm in de Landelijke Bomennorm, die vanaf mei 2024 in werking treedt. Waar voorheen het aantal bomen de maatstaf was, ligt de focus nu op boomkroonvolume (BKV).

BKV verwijst naar het totale volume aan boomkronen dat bijdraagt aan een gezond en leefbaar klimaat. Dit wordt niet bepaald door het aantal bomen, maar door hun gezamenlijke effect op schaduw, verkoeling en biodiversiteit. Wetenschappelijk onderzoek, onder andere van professor Cecil Konijnendijk, ondersteunt deze benadering met de 3-30-300 regel:

Vanuit een woning moeten minimaal 3 bomen zichtbaar zijn.
Een wijk moet minimaal 30% boomkroonbedekking hebben.
Iedereen moet binnen 300 meter toegang hebben tot een groene ruimte.

Uit studies blijkt dat een kroonbedekking van 30% een drempelwaarde is waarbij de positieve effecten van groen op gezondheid, verkoeling en biodiversiteit meetbaar worden. Veel Nederlandse steden halen deze norm echter nog niet, wat betekent dat er een inhaalslag nodig is.

BKV in de praktijk: een efficiëntere aanpak van vergroening

Lange tijd lag de focus op het aantal geplante bomen, maar de Landelijke Bomennorm introduceert een andere benadering: vergroening sturen op boomkroonvolume. Hoe groter het BKV, hoe sneller een boom functionele waarde levert voor zijn omgeving.

Een voorbeeld:

Een Platanus hispanica van acht meter hoog met een stamomtrek van 30 tot 35 centimeter bij aanplant heeft direct een kroonvolume van 35 kubieke meter. Voor hetzelfde volume zijn acht jonge bomen met een stamomtrek van 14 tot 16 centimeter nodig.

Grote bomen leveren dus sneller rendement op: meer schaduw en snellere CO₂-opslag. Daarnaast blijkt dat jonge bomen, hoewel ze in aanschaf goedkoper lijken, op lange termijn meer onderhoud vergen. Volwassen bomen zijn robuuster en vragen minder beheer, wat op termijn kosten bespaart.

Voor een terrein van vijfduizend vierkante meter is volgens de Landelijke Bomennorm een totaal boomkroonvolume van elfduizend kubieke meter nodig. Dat betekent:

Met jonge bomen (veertien tot zestien centimeter stamomtrek, BKV: vijf kubieke meter per boom) zijn tweeduizend tweehonderd bomen nodig.
Met volwassen bomen (dertig tot vijfendertig centimeter stamomtrek, BKV: vijfendertig kubieke meter per boom) zijn driehonderdvijftien bomen voldoende.

Naast aantallen speelt ook ruimte- en kostenbesparing een rol. Jonge bomen nemen veel ruimte in beslag en vergen intensief onderhoud. Grotere bomen leveren vanaf dag één het gewenste effect en vergen minder beheer, waardoor de onderhouds- en vervangingskosten aanzienlijk lager zijn op de lange termijn.

Kies voor balans

Grote bomen bieden snel verkoeling en luchtzuivering, maar kleinere soorten zijn ook belangrijk. Een gezonde mix zorgt voor een toekomstbestendig en ecologisch waardevol bomenbestand.

Bekijk onze bomen

Balans tussen grote en kleinere boomsoorten

De Landelijke Bomennorm benadrukt boomkroonvolume omdat grotere bomen direct bijdragen aan verkoeling, waterberging en luchtzuivering. Toch hebben kleinere boomsoorten ook een belangrijke functie. Een toekomstbestendige vergroening vraagt om een gevarieerd bomenbestand, waarin zowel grote als kleinere soorten een rol spelen. De juiste balans is cruciaal: waar mogelijk kiezen voor bomen met een groot kroonvolume, maar ook rekening houden met locaties waar kleinere soorten beter passen en ecologisch waardevol zijn. Bomen van de eerste grootte leveren sneller een groot BKV op, maar ook bomen van de tweede of derde grootte dragen hieraan bij, vooral als ze in een halfvolwassen formaat worden aangeplant. Daarnaast is het van belang te kiezen voor een gemengde beplanting van zowel inheemse als uitheemse soorten die toekomstbestendig zijn in het veranderende Nederlandse klimaat.

Hoe Van den Berk Boomkwekerijen helpt bij het realiseren van BKV

Succesvolle vergroening gaat verder dan alleen bomen planten. De juiste boomkeuze en groeiplaatsinrichting bepalen het succes op lange termijn. Bij Van den Berk Boomkwekerijen helpen we met:

BKV-berekeningen op basis van de projectbehoefte, zodat duidelijk is hoeveel boomkroonvolume nodig is en hoe dit efficiënt gerealiseerd kan worden.
Levering van grote maten bomen die direct bijdragen aan een groenere omgeving.
Advies over groeiplaatsen, afgestemd op bodem, wortelruimte en waterhuishouding.

Door vroeg in het ontwerpproces samen te werken, wordt de beschikbare ruimte optimaal benut en ontstaat een groenresultaat dat direct voldoet aan de norm én op lange termijn effectief blijft.

Advies op maat nodig? Neem contact met ons op voor een persoonlijk advies of een op maat gemaakte berekening. Samen realiseren we een toekomstbestendige vergroening.